ปริศนา คือ สิ่งหรือถ้อยคำที่ผูกขึ้นเป็นเงื่อนงำเพื่อให้แก้ให้ทาย (พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒) เงื่อนปมปัญหาในปริศนาส่วนใหญ่มุ่งเน้นเพื่อทดสอบเชาวน์ปัญญา ปริศนามีส่วนประกอบ ๒ ส่วน คือ ตัวปริศนาและคำเฉลย ปริศนาที่รู้จักกันดีในประเทศไทย คือ ปริศนาอะไรเอ่ยซึ่งเป็นปริศนาที่มักจะขึ้นต้นด้วยคำขึ้นต้นว่า "อะไรเอ่ย" แล้วตามด้วยคำบรรยายปริศนา เช่น "อะไรเอ่ย ต้นเท่าครก ใบปรกดิน" นอกจากนี้ยังมีปริศนาประเภทอื่น ๆ ที่น่าสนใจอีก อาทิ ปริศนารูปภาพและปริศนาร้อยกรอง เช่น ผะหมี โคลงทาย และโจ๊ก